مختصری از پیشینه تحقیق در زبان لارستانی

درباره زبان لاری تحقیقات بسیاری صورت گرفته است.

در سال 1914 میالدی، راماسکویچ روسی (1945 )به منطقۀ لارستان سفر کرده و تحقیقات خود را آغاز نموده است. نتیجۀ تحقیقات وی مقالۀ دستوری، فهرست کوتاهی از لغات لاری و متون لاری ، 55 دوبیتی و یک قصیدۀ محلی است.

اقتداری (1334 )نیز در کتاب « فرهنگ لارستانی»توانسته است حدود پنج هزار واژۀ محلی و نکته های دستوری را بیان کند، وی با مقالۀ «لهجۀ فیشوری» (1342 )و « ترانه اسمش نادنم» (1350 ) در لهجۀ بستکی تحقیقات خود را ادامه داده است.

بستکی به نقل از وثوقی(1359 )در کتاب خود به نام« فرهنگ بستکی» ، هزار واژه به لهجۀ بستکی را ارائه داده است .

دکتر کوجی کامیوکا و مینورو یامادا (1979 )اثر خود را با عنوان « لغات اساسی لاری » منتشر کردند که مهمترین ویژگی آن تقسیم بندی الفبایی واژه ها به زبان فارسی و انگلیسی است.

فرامرزی به نقل از وثوقی (1363 )در کتاب « فرهنگ فرامرزان»، بیش از سه هزار واژۀ اصیل فرامرزی را به ترتیب حروف الفبا با برگردان فارسی ضبط کرده است.

مالچانوا (1982 )زبانشناس روسی در کتاب خود به نام « زبان لارستانی» مختصات زبانشناسی گویش لاری را در بخشهای سیستم واکه ای و همخوانی، پدیده های آواشناسی، صرف ریشه اسامی،کلمه سازی، صفت، ضمایر و افعال بررسی کرده است.

بستکی به نقل از وثوقی (1362 )در کتاب « ابیات محلی جهانگیریه»، اشعار محلی سرایندگان بومی را آورده است که به فارسی برگردان نشده است.

اشمیت (1393 )در کتاب خود تحت عنوان »راهنمای زبانهای ایرانی« به آواشناسی، صرف، فعل، نحو، ضمایر، حروف اضافه در زبان لاری پرداخته است.

صادقی به نقل از وثوقی(1364 )مقالها ی با نام »لغات لاری و گرمسیری« از قرن نهم ارائه داده است که دربارۀواژه های گویش لاری در متون تاریخی توضیح داده است.

کلباسی(1367 )نیز در مقالۀ «دستگاه فعل در گویش الری»، مطالبی دربارۀ ویژگی های صرف فعل لاری بیان کرده است، وی همچنین مقالۀ دیگری (1369 )با نام »ساخت واژه درگویش لاری« ارائه داده است.

خنجی(1378 )در کتاب خود با عنوان« زبان لارستانی بر مبنای گویش خنجی » گویش و آواها، اسم، صفت، ضمیر، قید، حروف اضافه، حروف ربط، اصوات، فعل، ترکیب واژه ها و ساختار عبارت و جمله را توضیح داده است.

انجم روز به نقل از وثوقی(1375 )کتاب خود را با نام « فرهنگ دری» منتشر کرده که شامل لغات و واژهها و اعالم جغرافیایی جنوب ایران از حروف»آ« تا »ج« است و بسیاری از لغات لاری را شامل میشود.

همچنین وثوقی(1369 )در کتاب »لار شهری به رنگ خاک« به طور کامل به مبحث صرف فعل در گویش لاری پرداخته است. ّ

مورخ لاری(1371 )در اثر خود به نام »تاریخ لارستان«، مختصری در مورد زبان لاری سخن گفته است.

دو پایان نامۀ دانشگاهی از سمیعی )(1370 )با نام »گویش لاری« و کامیاب (1371 )با نام »واژهنامۀ تطبیقی الری- پهلوی« نیز موجود است که به چاپ نرسیده است.

دبیرمقدم (1392 )در کتاب »رده شناسی زبانهای ایران«، دربارۀ زبان لاری سخن گفته است. 

......................................................

برگرفته از :

بررسی ساختواژی افعال گویش کورده‌ای (لار) از دیدگاه رده شناسی

نویسندگان : رها زارعی فرد - عاطفه کارکن

58  فصلنامۀ ادبیات و زبانهای محلی ایران زمین، شمارۀ 17 ،پاییز 1396