گپ و لپ

درگستره تاریخی لارستان  که بنا به اساطیر  گذشته ای به قدمت تبار قوم آریا دارد زبانی رایج است که تنها میراث دار - و تقریبا مشابه - زبانی  است که  زمانی مردم عصرساسانیان به آن کتیبه ها  نوشته ؛ شعر ها سروده و کتابها ی بزرگ تالیف کرده اند . اینک نیز  در خاستگاه و مهد اولیه آن ما دراین گستره تاریخی لارستان با همان کهن واژه های ناب زندگی می کنیم و با آن عواطف و احساس خود را بیان می کنیم .این خانه می خواهد جایی باشد برای این کهن واژه های امروزین در شعر و داستان وکنکاش درارج و منزلت آنها ....     عنایت الله نامور[email protected] گپ و لپ...ادامه مطلب

كنار بومی اوز كنار بومي بر سه نوع است: کنر چهاب کنر تارگهکنر سهیلي اول : کنر چهاب: این کنار در شهر زراعت می شود و در خانه ها هست و از اسمش معلوم است که آب چاه سیرآب می شود . دوم :کنر تارگه ( کنار توره = کنار روباه ) :این کنار همان کنار های خود رو اوز است که هنوز هم در مسیر رودخانه ها فصلي در دره ها می روید . دانه اش سخت و کم گوشت است.سوم : كنر سهيلي مقدمتا مي بايست راجع به كلمه سهيلي توضيح دهم در شعر گونه ای که قدیم کشاورزان می خواندند آمده است «پرو و پودیز سه تا و رنگریز دومبو و دمباز سهیل و پنگ انداز موخیل و خریچ داس »پرو-سه تا -دومبو -سهیل -موخیلاینها همه اسامی ستاره ها در گويش اوز است . هر یک در هنگام مشخصی از سال طلوع می کند.موسم سهیلی: در گاه شماری اوز ( زمان بندی کشاورزی ) سهیل معادل شهریور می شود.کنر سهیلی:نوعی از کنار تارگه کوهی که دانه ها آن درشتر از کنار تارگه معمولی و گوشتی تر از آن است این نوع کنار بنا به این که در موسم «سهیل » میوه میدهد به نام سهیلی معروف است .كنر سهيلي خاصیت درمانی داشته و از آن استفاده دارویی می شده است .واژه هاي ديگر كه در شعر آمده است : پودیز - رنگریز -دمباز -پنگ انداز اینها همه حالت های خرک و خرما است.پودیز = خلالهرنگریز = خارکدمباز = که معروف است پنگ انداز = رطب که از پنگ می افتد بر زمین خریچ داس = بریدن پنگ = برداشت محصولهر از اینها در زمان خاص خود مي رسد خلاله از اردیبهشت خارک از تیر دمباز از مرداد رطب از شهریور و خرما از مهردر قدیم اغلب شعر در همه جا بار خیلی چیز ها بر دوش می کشیده این شعر گونه خود نوعي دستور العمل براي كاشت و داشت خرما است در اصل کتابچه کشاورزی است نخل دار. می دانست که چه ماهی موقع چه محصولی است و گپ و لپ...ادامه مطلب

بهار خودمونی ( به گویش فداغ)شعر از : ولی الله منصوری.........................................................................................که اگو خلوت ته گوشه کناری نخشن                  وگپ خش خلدوی ناز نگاری نخشنپنجه ته پنجه و یک دستیت ا دور کمرش          سرش الی سنت و حس خماری نخشنعشق بازی و جوونی چون دوره ی بچگی             که اگو ته بچگی ترکه سواری نخشنبرون شر شر و صحراو ا ته جی اشت و گلی         دید سرمو و تش و خورگ و بخاری نخشندو سه تا دوست قدیمی شستویی دور یکی              خاطره نقل وتی و یادگاری̨ نخشندل اگه خش به خش ان فصل بهار اشتو ا دور       که اگو شستو پس پیکان باری نخشندیسی مجبوس بدنگون به و مشتی ترشو          موکسی دوریه زرسایه ی کناری نخشننیدون از سادگی و لطف دهات اونکه اگو            خلدوی سیب و تمات از پی گاری نخشنلیتک و رنگینک و تفتون و مهوی خومونی     شه حروم هرکه بگو مسقطی لاری نخشندگه داو اوشک و خروف کل و پنیرو کار ابه       دل شه یه کارادوزوی گو بیقراری نخشنچدون از بوی خش بروز تل هر که بگو               و زبون   اچمی&nb گپ و لپ...ادامه مطلب

عنایت الله نامورهمان‌طور که دوستان اطلاع دارند، من همیشه روی زبان لارستانی، شعر محلی و ادبیات محلی تأکید دارم و هر بار که فرصتی پیدا کنم، سعی میکنم از آن استفاده کنم و مجلس را طوری هدایت کنیم که دوستان از قابلیتهای زبانی که ما داریم، خصوصاً در حیطۀ ادبیات تا آن اندازه‌ای که آگاهی دارم، آن دانسته‌ها را به اطلاع دوستان برسانم.می‌توان گفت اشعار محلی لارستانی سابقۀ تقریباً ۴۰۰ ساله دارد و شاید هم بیشتر. قدیمیترین اثری که در آن، شعری به زبان لارستانی هست را دکتر محمدباقر وثوقی نقل کرده است؛ در کتابی که دربارۀ خنج نوشته و در آن یک قطعه دوبیتی از حدود قرن دهم هجری نقل میکند. وی آن را از مجموعه‎ای برگرفته است که مربوط به سلسلۀ ابونجمی‌های خنج و نسب‌نامۀ آن‌هاست. با این حساب ما تقریباً از چهارصد سال پیش شعر به زبان لارستانی داریم. البته اثری از خودِ زبان لارستانی حتی به قبل‌تر از آن هم میرسد که چون اینجا بحث شعر و ادبیات است، در این‌باره مفصلاّ بحث نمی‌کنیم.ولی به اختصار بگویم که آن کتابی است که برای دربار یکی از شاهان هند نوشته شده است دربارۀ ادویه و دواهای محلی و انواع طبابت و غیره. چون کسی که کتاب را نوشته از منطقۀ لارستان بوده و به منطقۀ راجستان هند رفته، گاهی از گیاهان محلی که نام می‌برد، از نام گیاهی که در لارستانِ آن زمان رایج بوده ذکر کرده است، و این قدیمیترین اثری است که در آن، از زبان لارستانی به‌عنوان لاری نام برده شده است.اشعار دیگری هم بعد از قرن دهم است به ما رسیده است در همه جای لارستان بزرگِ تاریخی، که آن سرزمین‌ها زمانی در سیطرۀ حکام لارستانی بوده است و این حکام لارستانی ممکن بود که گراشی، بستکی یا لاری باشند. آن چیزی که به هر روی این لارستان بزرگِ تاریخی را نو گپ و لپ...ادامه مطلب

زبان ماغنی استگو يش اوزي و كلا زبان لارستاني مانند ديگر زبانهاي ايراني ويژكي هاي جالبي دارد مثلا در اينجا جمله ( محمد با دستش خار نخل را مي كند ) را مي توان با جابجايي واژه ها به ٢٤ جمله تغيير داد ؛ ب گپ و لپ...ادامه مطلب

های شبا همیشه فکر می کردم این واژه ( های شبا ) که ما جنوبی ها در هنگام شادی بر زبان می آوریم چه معنایی می دهد . ظاهرا این که نوعی هلهله است و فریادی برای به شور وهیجان در آوردن دیگران و یعنی  که نمی ت گپ و لپ...ادامه مطلب

«گپ و لپ » ده ساله شد  سال 1388در بیستم مهرماه اولین پست  به این شرح در وبلاگ جدیدی که خاص زبان لارستانی و ادبیات آن بود درج کردم : «خش اندستیدر ساحت این دنیای شتابناک  ما لارستانی ها کم کم وارد عرصه گپ و لپ...ادامه مطلب

از عنایت الله نامور به گویش اوز و تاوستو زر سايه لخي پاتو درا كو كره وابن تش كتل سيه هم شا گرا كو تك كارتك نون لحمي هنس لهچنگ اورما موبايل انترنت اززاهو شا لرد صبا كو  Va taavestoo zere saayay lakhy p گپ و لپ...ادامه مطلب

   بستک و گویش بستکیبستک منطقه ای واقع در غرب استان هرمزگان است که در 300 کیلومتری غرب بندرعباس واقع شده است و از شمال به شهرستان الر و از غرب به استان بوشهر محدود می شود.گویش مردم این بخش از ایران، گ گپ و لپ...ادامه مطلب

کنار و نخل در گویش اوز   کنار بومی اوز بر سه نوع است کنر چهاب کنر تارگه کنر سهیلی کنر چهاب   این کنار در شهر زراعت می شود و در خانه ها هست و از اسمش معلوم است که اب چاه می خورد کنر تارگه ( کنار توره = گپ و لپ...ادامه مطلب