یک پژوهش بین المللی در باره زبان لارستانی

 مطالعات لارستانی

از

کوجی کامیوکا   ؛ مینورو یاما دا

بار ها گفته شده است که زبان لارستانی از جمله زبانهایی امروز ایران است که مورد توجه زبانشناسان و محققین خارجی قرار گرفته است و کتابها و مقالات ارزشمندی از آنان در باره این زبان منتشر شده است . اینک به معرفی کتابی می پردازیم که در این دسته از پژوهشها از معروفیتی برخوردار است . و بنا به سابقه ای که دارد در بیشتر تحقیقات در باره زبان لارستانی به عنوان یکی از منابع آورده می شود .

 کتاب ( مطالعات لارستانی  - 1 ؛ واژه های اساسی لاری ) که توسط دو زبانشناس ژاپنی

کوجی کامیوکا   و مینورو یاما دا ؛  در سال 1358 منتشر گردید ؛ البته اولین تحقیق خارجی درباره زبان لارستانی نیست ؛ ولی به این جهت که این دونفر محقق خود به منطقه آمدند و مدتی را در اینجا بودند و از نزدیک به جمع آوری ماده های زبانی پرداختند ؛ یکی از تحقیقاتی به شمار می رود که مورد وثوق است .

 در مقدمه ای که آنان بر کتاب نوشتند از جمله می خوانیم :

« در سال 1356 ( 1977 ) بنا به برنامه دولت ژاپن یک هیئت علمی برای مطاله زبان و فرهنگ کشور های اسلامی تشکیل شد و ما به عنوان عضو این هیئت مامور تحقیق در ایران شده و از بهمن ماه تا اسفند ماه 1356 به مطالعه زبانشناسی در لارستان پرداختیم »

 سپس آنها نظر خویش را درباره زبان لارستانی و اهمیت آن این گونه بیان می کنند :

«... مردم لارستان با وجود دگرگونی های تاریخی فخر و استقلال فرهنگی خود را از دست نداده و زبان و فرهنگ سنتی پدران خود را محفوظ نگاه داشته اند . از جمله لهجه لارستانی که مردم آنجا به آن تکلم می کنند ؛ هنوز اصالت غنی خود را دارد و نه فقط از نظر نحو بلکه از نظر صرف نیز نسبت به فارسی امروزه شکل قدیم خود را حفظ کرده است . از این رو جای تردید نیست که لهجه لارستانی در زمینه تاریخ زبان فارسی یکی از مهم ترین لهجه هاست   ....»

 این کتاب به شرح و ثبت حدود یکهزار و دویست واژه گویش لار اختصاص دارد و به صورت موضوعی تنظیم شده است . آوانگاری واژه و ترجمه آن به زبان انگلیسی در یک صفحه و در صفحه مقابل آن به زبان فارسی واژه ها به چاپ رسیده است . هرجا که لازم بوده آنها جمله هایی هم برای واژه مورد نظر آورده اند و احیانا تصویری هم در بعضی از صفحات ضمیمه شده است .

 در پایان نیز آنها فهرست آوانویسی الفیایی واژه ها و نیز فهرست معادل آنها به زبان فارسی همراه با شماره صفحات آورده اند که می توان به راحتی به واژه مورد نظر دسترسی داشت .

 مقدمه ای به زبان انگلسی هم در ابتدای کتاب آمده است که در آن به اختصار به روش جمع آوری واژه ها اشاره شده است و انگاه بعضی ویژگی های واجی  گویش لاری درج شده است .

 کتاب به عنوان اولین بخش از سلسله پژوهش های ( مطالعات لارستانی ) خوانده شده است و به همین دلیل شماره یک را دارد و آنها ذکر کرده اند که در آینده قراراست کتابهای دیگری از این سلسله انتشار یابد .  البته جلد دوم این سلسله که شامل بعض نکات دستوری گویش لاری بود بعدا  منتشر شد . ولی طوری که نوشته شده آنها قصد داشتند که واژه های دیگر گویش ها از جمله گویش اوزی ؛ خنجی ؛ گراشی ؛ بیخه ای را هم  به صورت کتابهای مستقلی در هر گویش آماده کنند و سپس به مطالعه تطبیقی همه گویش ها از نظر صرفی و نحوی و واژگانی بپردازند و از این منظر یک گزارش همه جانبه در زباره زبان لارستانی به وجود آید . . امری که متاسفانه به واقعیت نپیوست .